Εδώ ας δώσουμε τον λόγο σε έναν αυτόπτη μάρτυρα των γεγονότων, το Γιώργο Θεοδώρου, που ξέφυγε κυριολεκτικά από του χάρου τα δόντια και την αφήγησή του αποθησαύρισε ο Χρήστος Βαβύλης στην έρευνά του. Διηγείται λοιπόν ο Γ. Θεοδώρου: «παραμονή του Αγίου Μοδέστου, 17 Δεκεμβρίου 1943, από το πρωί ακούγαμε εις τη θέση Αλυκόπετρα και τον αμαξιτό δρόμο πολλούς πυροβολισμούς χωρίς να μάθουμε και...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ «Ενας Ομηρος» με πολλούς αποδέκτες Ο αγώνας των Ιρλανδών, η δολοφονία του Λαμπράκη, η εξέγερση του Πολυτεχνείου Τον Οκτώβριο του 1961 (πριν από 50 χρόνια) έφτανε στα χέρια του Μίκη Θεοδωράκη, που τότε βρισκόταν στο Παρίσι, ένα θεατρικό έργο εμπνευσμένο από τον απελευθερωτικό αγώνα του ιρλανδικού λαού, που περιείχε και μια σειρά ποιημάτων. Ηταν το έργο του Ιρλανδού Μπρένταν Μπίαν...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ«Και μετά θα κάααθεσαι!»Μπορεί να είσαι θαυμαστής του Ορσον Ουέλς, του Λόρενς Ολιβιέ, του Μάρλον Μπράντο και του Τζέιμς Ντιν, και παράλληλα να θαυμάζεις, από τους Ελληνες, (και) τον Μίμη Φωτόπουλο;Γίνεται, καθώς στις δεκαετίες του '50 και του '60 ο Φωτόπουλος υπήρξε ένας από τους πιο δημοφιλείς, κωμικούς κυρίως, ηθοποιούς. Ενας ηθοποιός που ερμήνευε με πειστικότητα στο θέατρο και στο σινεμά...

Read More...

Στις 16 Φεβρουαρίου 1943 το μεσημέρι τα Ιταλικά στρατεύματα Κατοχής εκτελούν στη Θέση «Μαυρίτσα» 30 αμάχους, αγρότες και κτηνοτρόφους κατοίκους των χωριών Δομένικου και Μεσοχωρίου Ελασσόνας που βρίσκονταν σε αγροτικές εργασίες. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας κυκλώνουν το χωριό Δομένικο με τη βοήθεια Ελλήνων συνεργατών τους και διακόπτουν κάθε οδό διαφυγής.  Πυρπολούν τα σπίτια αφού πρώτα λεηλατούν τα νοικοκυριά και εκτελούν 3 ανήμπορους...

Read More...

Του ΣΠΥΡΟΥ ΚΟΥΖΙΝΟΠΟΥΛΟΥ (δημοσιογράφος και συγγραφέας, τέως γενικός διευθυντής του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων) Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη στυγερή δολοφονία στη Θεσσαλονίκη του νεολαίου αγωνιστή του αριστερού κινήματος Στέφανου Βελδεμίρη. Ενός παλικαριού που είχε αφήσει εποχή στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη βόρεια Ελλάδα για την αγωνιστικότητα, την απλότητα και την ανθρωπιά του. Ενός μειλίχιου και πάντα γελαστού οραματιστή για τον οποίο ο...

Read More...

από 24grammata.com γράφει ο Ναπολέων Μαραβέγιας, καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας (Παν. Αθηνών) Ο Ν. Μαραβέγιας αναφέρεται στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες επιβίωσης των Ελλήνων στα χρόνια 1940-1944, στην άνθηση της μαύρης αγοράς και στις ανατροπές που έγιναν λόγω των «επιτήδειων νεόπλουτων επιχειρηματιών» στην οικονομική και κοινωνική ιεραρχία Η γερμανοϊταλική κατοχή ήταν εξαιρετικά καταπιεστική, αρπακτική και βίαιη, όχι μόνο λόγω του φασιστικού χαρακτήρα του καθεστώτος...

Read More...

από 24grammata.com γράφει η Ευγενία Μπουρνόβα, Ιστορικός Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Αθηνών Η ανακοίνωση αυτή εγγράφεται σε ένα ευρύτερο ερευνητικό πρόγραμμα που διευθύνω με θέμα την οικονομική και κοινωνική ιστορία της σύγχρονης Αθήνας, 1834-1950. Η προβληματική της έρευνας είναι αυτή της κοινωνικής ιστορίας και η μεθοδολογία που ακολουθείται είναι αυτή της ιστορίας των πόλεων όπως τη γνωρίζουμε από τη γαλλική ιστορική...

Read More...

Οι πολυαίμακτες θυσίες, που πρόσφερε ο ελληνικός λαός για τη συντριβή του φασισμού στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έρχονται με ορμή πάλι στην επιφάνεια. Τις φέρνει η παρέμβαση της κυβέρνησης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης σχετικά με την εκκρεμή διαφορά μεταξύ Γερμανίας και Γερμανίας για τη σφαγή του Διστόμου. Στη διάρκεια της Κατοχής ήταν 269 οι πόλεις και τα χωριά της ανυπόταχτης Ελλάδας, που...

Read More...

Στις 3 Οκτωβρίου 1943, ημέρα Κυριακή το πρωί εσηκωθήκαμε από τον ύπνο μέρα καλή. Δεν είχαμε νερό και κίνησαν έξι γυναίκες να πάνε για νερό στον Μπλήτσι στο Στρούνη με τα ζώα φορτωμένα βαρέλες και δωχεία και πήγαιναν. Μόλις πήγανε οι γυναίκες στο νερό έσπασε ένα πηγάδι πέντε μέτρα μέσα προς την λίμνη και πέταγε από μέσα μπάρες πολύ θελό νερό. Και κάθησαν...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ  Αν ζούσε θα έκλεινε στις 29 του περασμένου Αυγούστου τα 80. «Εφυγε» δέκα χρόνια πριν -14 Σεπτεμβρίου 2001, στα 70 του, αφήνοντας όμως τη φωνή του σε τραγούδια που σημάδεψαν μια εποχή: την Ελλάδα της φτώχειας, της μετανάστευσης, της πίκρας και του στεναγμού. Αδιαφιλονίκητος, ως εκ τούτου, ο τίτλος του λαϊκού ερμηνευτή, με την απήχηση που είχε κι εξακολουθεί να...

Read More...

Ο Χρόνης Μίσσιος γεννήθηκε στη Καβάλα, από γονείς καπνεργάτες. Έζησε τα πρώτα του χρόνια στα Ποταμούδια, μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες, εργάτες και παράνομους κομμουνιστές κυνηγημένους από τη δικτατορία του Μεταξά. Η οικογένεια του καταφεύγει στη Θεσσαλονίκη, όπου Χρόνης δουλεύει σαν μικροπωλητής. Με την απελευθέρωση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη. Οργανώνεται στο Δημοκρατικό στρατό πόλεων, και στα 17 του το 1947, συλλαμβάνεται, βασανίζεται άγρια, και καταδικάζεται...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗΜε αγάπη και χρέος στη ζωήΜνημονεύοντας τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο«Πρόθεσή μου, πάθος της ψυχής μου θα έλεγα, ήταν να ξυπνήσω στον συνάνθρωπο την αγάπη του προς το αγαθό της ζωής και το χρέος του προς αυτή, να προξενήσω ένα χαμόγελο».«Η ποίηση είναι ο ίδιος ο άνθρωπος που αντιστέκεται»Σ' αυτή τη φράση - κλειδί περιέχεται, θα 'λεγα, το «πιστεύω» τού ποιητή Νικηφόρου...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗΜ' αυτούς που υποφέρουν και βασανίζονταιΜνήμη Μπέρτολτ Μπρεχτ-55 χρόνια από το θάνατό του«Ο,τι είναι ο Γκέτε και ο Μπετόβεν για την κλασική Γερμανία είναι σίγουρα ο Μπρεχτ για τη σύγχρονη», έγραφα, ως... περίπου ειδικός στην παρούσα εφημερίδα, στις 30 Απριλίου 1981 (πριν από 30 χρόνια) σε ταξιδιωτικό χρονικό στο τότε Ανατολικό Βερολίνο, όπου είχα πάει για ένα Φεστιβάλ Πολιτικού Τραγουδιού.Και το...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗΓεμάτη ζωή, τραγικό τέλοςΟ Ερνεστ Χέμινγουεϊ της περιπέτειας και της λογοτεχνίας Το πρωί της 2ας Ιουλίου 1961 (ακριβώς πριν από 50 χρόνια), ο Ερνεστ Χέμινγουεϊ επέστρεφε στο σπίτι του στο Κέτσαμ, στο Αϊντάχο της Κεντρικής Αμερικής, έπειτα από ένα πενθήμερο ευχάριστο ταξίδι με την (τέταρτη κατά σειρά) σύζυγό του, Μέρι Ουέλς, κι έναν φίλο τους.Κι ενώ οι δύο συνοδοί του ξεφόρτωναν...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ«Το έργο του Αγγελου Σικελιανού δεν είχε τη μοίρα που του άξιζε. Πενήντα ολόκληρα χρόνια μετά τον θάνατό του δεν διαθέτουμε ακόμη μια έκδοση αντάξιά του, οι σοβαρές μελέτες για αυτόν μετριούνται στα δάχτυλα, η προσοχή του αναγνωστικού κοινού στράφηκε προς άλλους ποιητές», διαβάζω σε αφιέρωμα στον Σικελιανό του περιοδικού «Νέα Εστία» πριν από δέκα χρόνια (στα 50 χρόνια από τον...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗΟ Θανάσης Βέγγος, ο τελευταίος των μεγάλων Ελλήνων κωμικών, που έφυγε από τη ζωή, απέφευγε να δίνει συνεντεύξεις. Προφανώς ό,τι ήθελε το έλεγε με τις ταινίες -πολιτιστική υποθήκη- που μας άφησε, αυτή η φιγούρα του ταλαίπωρου νεοέλληνα που έτρεχε και δεν έφτανε. Φιγούρα περασμένων δεκαετιών, που εκεί που πιστεύαμε ότι αποτελεί παρελθόν, απειλεί να επανέλθει...Μια, μοναδική σε περιεχόμενο και έκταση, συνέντευξή...

Read More...

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ Είναι 50-60 χρόνια πριν (δεκαετίες 1950-1960), αμέσως μετά τη λήξη του Εμφυλίου, που η Ελλάδα απορφανιζόταν από το πιο εύρωστο δυναμικό της. Ηγουν, νέους και υγιείς, κυρίως εξ επαρχίας, οι οποίοι, επειδή «δεν είχαν στον ήλιο μοίρα», έπαιρναν των ομματιών τους «για τη μαύρη ξενιτιά», χωρίς βέβαια κανένας να υποψιάζεται ότι θα 'ρχόταν μέρα που ο τόπος που άφηναν θα...

Read More...